Ο μυθος και η πραγματικοτητα για τους καρχαριες. . .

Είμαι σίγουρη πως σχεδόν όλοι σας θα έχετε δει το έργο «Σαγόνια του καρχαρία» και δυστυχώς οι περισσότεροι λόγω αυτού του έργου και άλλων όμοιων του, φοβάστε μέχρι σήμερα τους καρχαρίες και τους θεωρείτε τρομερά πλάσματα, άψυχα κ.ο.κ και πολύ θα θέλατε να μην κυκλοφορούσαν πια ανάμεσα μας στις θάλασσες…

Η αλήθεια όμως είναι πως ο καρχαρίας ΔΕΝ επιτίθεται στους ανθρώπους παρά μόνο αν τους μπερδέψει με κάποιο θήραμα του – πχ φώκια – και ο λόγος που επιτίθενται στους surfers στη μακρινή Αυστραλία είναι επειδή μοιάζουν με φώκιες που κάνουν splashing στο νερό ή ψάρια τραυματισμένα που βρίσκονται στην επιφάνεια (δηλαδή με τη λεία τους).Τόσο απλά.Γι αυτό και τελικά δεν τρώνε ποτέ ολόκληρο τον άνθρωπο αλλά αντ’ αυτού τον δαγκώνουν και μόλις καταλάβουν πως έκαναν λάθος φεύγουν μακριά !!!

Γι’ αυτό λοιπόν, αν δούμε καρχαρία στη θάλασσα, πρέπει να παραμείνουμε ήρεμοι και να απομακρυνθούμε ήσυχα. Όπως θα κάναμε αν βλέπαμε αρκούδα στο δάσος !

Ξέρω, ακούγεται τρελό, ακόμη κι εγώ δεν ξέρω αν θα το καταφέρω, αλλά τουλάχιστον, τώρα που ξέρω, θα μπορώ να σκεφτώ πιο καθαρά, γιατί γνωρίζω πως δεν ανήκω στις τροφικές προτιμήσεις του. Γιατί γνωρίζω πως πρόκειται για ένα ζώο που δείχνει απειλητικό αλλά τελικά δεν είναι…

Ο άνθρωπος που έγραψε το ομώνυμο βιβλίο που έπειτα έγινε ταινία, ο Peter Benchly, νιώθοντας υπεύθυνος για την λανθασμένη εικόνα που έδωσε στον κόσμο μέσω αυτών, έγινε τελικά ακτιβιστής που προστάτευε τους καρχαρίες και ευαισθητοποιούσε τον κόσμο…

(Κάτι ανάλογο έχει γίνει και με τον Ric O Barry που ήταν ο εκπαιδευτής του Φλίπερ του δελφινιού ο οποίος αφού αυτοκτόνησε το δελφίνι μπροστά του, κατάλαβε πόσο λάθος είναι να κρατάς αιχμάλωτα τα δελφίνια και να τα εκπαιδεύεις για να παίξουν σε ταινία ή να λάβουν μέρος σε σόου, πλέον κάνει φοβερές προσπάθειες ώστε να πάψει το κυνήγι των δελφινιών, να θεωρηθούν παράνομα τα δελφινάρια και να κλείσουν κ.ο.κ.- Για λεπτομέρειες δείτε το ντοκιμαντέρ “The Cove“.)

Το βρίσκω φοβερό αυτό πάντως, το πόσο κακή και έντονη επιρροή έχει στον κόσμο που δεν ξέρει, μια ταινία ή μια σειρά. Πόσο λανθασμένες εικόνες μένουν βαθειά χαραγμένες στο νου μας και μας ακολουθούν μια ζωή… Πόσα χρόνια χρειάζονται ύστερα για να ‘μπουν τα πράγματα στη θέση τους’ …

Για να επιστρέψω στους καρχαρίες όμως, επειδή κολυμπούσαν από πάντα γύρω μας στις ελληνικές θάλασσες, πολλά είδη καρχαριών μάλιστα και όχι μόνο ενα(130 στα Ευρωπαϊκά υδατα,47 εκ των οποίων απαντώνται στη Μεσόγειο και 35 στις Ελληνικές θάλασσες ),νιώθω πως πρέπει να σας ενημερώσω λίγο με νούμερα για τον θέμα των επιθέσεων…
Έχουμε και λέμε:

*Τα τελευταία 165(!!)χρονια, στις ελληνικές θάλασσες έχουν σημειωθεί συνολικά 14 επιθέσεις από καρχαρία εκ των οποίων οι 11 ήταν θανατηφόρες.

*Επίσης είχε γίνει κάποτε μια εργασία-έρευνα που αφορά τις πιθανότητες να πεθάνει ο καθένας από χ, y, z λόγους (Robert Roy Britt, 2005).Μεσα σε αυτήν λοιπόν, η πιθανότητα να πεθάνει κάποιος από επίθεση καρχαρία είναι μόλις 1/265.000.000 !!!

Μήπως λοιπόν, πριν πάρουμε από φόβο το κολύμπι, να πάψουμε να οδηγούμε αυτοκίνητο;
(Προφανώς αστειεύομαι…!)

*Το 2010 καταγράφηκαν μόλις 6 επιθέσεις από καρχαρία σε άνθρωπο παγκοσμίως ενώ οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η θνησιμότητα των καρχαριών λόγω αλίευσης εκείνη τη χρονιά κυμάνθηκε μεταξύ 63 και 273 εκατομμυρίων το 2010.
Με βάση αυτήν την εκτίμηση, οι επιστήμονες κάνουν λόγο για 100 εκατομμύρια θανάτους καρχαριών λόγω αλιείας κατά μέσο όρο ετησίως!
Τελικά ποιος είναι θύμα ποιανού; Ποιος πρέπει να φοβάται ποιον; Μήπως εμείς αποτελούμε απειλή για αυτόν ΠΟΛΥ περισσότερο από ότι αυτός για εμάς;

Δεν ξέρω πόσοι από εσάς είστε ενήμεροι για το κυνήγι του πτερύγιου τους (shark finning στα αγγλικά) και για το πόσο βάναυσα γίνεται αυτό .Όσοι έχετε δει το έργο Oceans , θα θυμάστε μια σκηνή-τη μοναδική ψεύτικη μάλιστα, δηλαδή όχι με αληθινό ζώο-που ψαρεύει κάποιος ένα καρχαριοειδές , του κόβει το πτερύγιο και ύστερα το πετάει ημιθανές πίσω στη θάλασσα. Δεν ξέρω αν μπορείτε να φανταστείτε πόσο βάναυσο αυτό είναι για το ζώο..
Πεθαίνει ύστερα αργά και βασανιστικά. Και όλα αυτά γίνονται για να φτιαχτεί μετά η – περιβόητη στους Ασιάτες – σούπα από πτερύγιο καρχαρία (shark’s fin soup)-η οποία μάλιστα είναι και άγευστη απ ‘όσο λένε, και θέλει πολλά καρυκεύματα για να γίνει νόστιμη. Κάποτε αυτό ήταν πιάτο αριστοκρατικό και πλέον έχει γεμίσει ο τόπος στην Ασία από εστιατόρια που τη σερβίρουν …Ακόμη και κάποια Ασιατικά εστιατόρια στην Ευρώπη και στην Ελλάδα το σερβίρουν…

Από το 2006 η “Συμμαχία για τους Καρχαρίες” (Shark Alliance), οι Υπουργοί Αλιείας & Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διαπραγματεύονται την ανάγκη διαμόρφωσης μιας ορθολογικής αλιευτικής πολίτικης για τους καρχαρίες. Όμως, εκκρεμούν ακόμη τα ξεκάθαρα μέτρα για την ουσιαστική προστασία τους καθώς η υπεραλίευση τους συνεχίζεται και πολλά είδη υπό εξαφάνιση στοχοποιούνται ακόμη. Το πιο τραγικό όμως είναι πως λόγω ενός μικρού και βολικού ‘νομικού παράθυρου’ επιτρέπεται οι αλιείς να εκφορτώνουν πτερύγια και σώματα καρχαριών σε ξεχωριστές ιχθυόσκαλες, δημιουργώντας έτσι σύγχυση και αδυναμία εφαρμογής και ελέγχου της νομοθεσίας.

Είμαστε ακόμη στο 0 με λίγα λόγια. Πρώτα θα απαγορευτεί να κόβουν το πτερύγιο τους και να πετάνε μέσα το ημιθανές καρχαριοειδές (άρα θα μπορούν να ψαρεύουν ολόκληρο τον καρχαρία και αφού αυτός πεθάνει να του κόψουν το πτερύγιο), κάτι που ζητήθηκε από την Ευρωπαϊκή Κομισιόν τον περασμένο Νοέμβρη . Άρα η ολοκληρωτική απαγόρευση κυνηγιού καρχαριοειδών θα αργήσει κατά πολύ να έρθει.

Όσοι από εσάς θέλουν να έχουν μια εικόνα πιο σωστή, επιστημονική και δίκαιη για τους καρχαρίες, καλό θα είναι να δουν τα ντοκιμαντέρ Sharkwater και Requiem. Το πρώτο το βρίσκει κανείς στο διαδίκτυο εύκολα και το δεύτερο μπορείτε να το δείτε εδώ.

Εγώ σας παραθέτω το trailer του Requiem (που από μόνο του σε αγγίζει και είναι ικανό να σε βάλει σε σκέψεις) :

καθώς και το πρώτο video που είδα προ ετών και με έκανε να καταλάβω πως όλα είναι θέμα ταμπού και πρόκειται για μια μεγάλη παραπληροφόρηση :

Συνεπώς,είναι καιρός να πάψουμε να φοβόμαστε τόσο αυτά τα πλάσματα που ειναι τόσο σημαντικά για το θαλάσσιο οικοσύστημα μας, και ας συμφιλιωθούμε με την ιδέα της συνύπαρξης μαζι τους.
Γιατί αυτά τα ζώα αν χαθούν,τότε ύστερα θα χαθούν και οι κοραλιογενείς ύφαλοι και γενικότερα ο δείκτης υγείας των θαλασσών μας θα πέσει πολύ χαμηλά…

Όσοι θέλετε πληρέστερη επιχειρηματολογία επί του θέματος, δειτε επίσης το ντοκιμαντέρ μικρού μήκους Sharks:Stewards of the Reef της Holiday Johnson για να καταλάβετε γιαίτι είναι τόσο σημαντική η ύπαρξη τους.

Οι καρχαρίες περιφέρονται στις θάλασσες μας εδώ και 360.000.000 χρόνια κάτι που σημαίνει πως οι πρόγονοι τους κατοίκισαν τη Γη περίπου 200.000.000 χρονια πριν τους δεινοσαύρους !!!!

Ποιοι είμαστε εμείς για να τους εξαφανίσουμε τώρα ?

ΠΗΓΕΣ :  Μ. Μπαρδάνης,  ”Επιθέσεις αρχαρίων-Καταγραφές στην Ελλάδα” , 2008 & <<Η Ευρωπαική “ανοιχτή πληγή” του Καρχαρία>> – επιστολή που διένημαν στην ημερίδα για τον καρχαρία που έγινε στον  Αλιμο στις 13/11/2011 απο το σύλλογο δυτών “Τήθυς”, στα πλαίσια της Ευρωπαικής εβδομάδας καρχαρία (10- 18/11/2011).